خبر
مونوکسید کربن قاتل خاموش
مسمومیت با گاز منواکسید کربن در فصول سرد سال یکی از مسائل جدی است که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت؛ این گاز بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است و به راحتی می‌تواند از طریق سوختن ناقص وسایل گرمایشی مانند بخاری‌ها، شومینه‌ها و سیستم‌های گرمایشی گازی تولید شود و افراد را به کام مرگ بکشاند.
مسمومیت با گاز منواکسید کربن که به عنوان «مرگ خاموش» نیز شناخته می‌شود، یکی از خطرناک‌ترین انواع مسمومیت‌ها است؛ این گاز بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است و به راحتی می‌تواند بدون هشدار اولیه وارد بدن و باعث مشکلات جدی شود و سالانه در سراسر جهان افراد بسیاری بر اثر مسمومیت با گاز مونواکسید کربن جان خود را از دست می‌دهند یا درگیر عوارضی بسیار جدی می‌شوند.
منواکسید کربن از طریق سوختن ناقص سوخت‌های فسیلی مانند گاز، نفت، بنزین و زغال چوب تولید می‌شود و در فضاهای بسته و بدون تهویه مناسب تجمع می‌یابد و علائم مسمومیت با این گاز شامل سردرد، سرگیجه، ضعف، تهوع و در موارد شدیدتر، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ است.
این علائم ممکن است به راحتی با علائم سرماخوردگی یا آنفلوانزا اشتباه گرفته شود و این موضوع خطر را بیشتر می‌کند و برای پیشگیری از مسمومیت با منواکسید کربن، استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد و تهویه مناسب در فضاهای بسته بسیار مهم است و نصب دتکتورهای منواکسید کربن در منازل و محل کار می‌تواند به شناسایی زودهنگام این گاز خطرناک کمک و از وقوع حوادث ناگوار جلوگیری کند.
بر اساس اعلام سازمان اورژانس کشور، مسمومیت‌های گاز منواکسید کربن در مهر سال جاری برابر با ۱۵۳ مورد بوده که این آمار در مهر سال گذشته، ۲۸۵ مورد ثبت شده و آمارها نشان دهنده کاهش ۴۶ درصدی کل مسمومیت‌ها است، همچنین فوتی‌های ناشی از مسمومیت با گاز مونواکسید کربن در مهر سال جاری دو مورد و در مهر سال گذشته، ۱۱ مورد بوده که کاهش ۸۱ درصدی داشته است.
علایم مسمومیت
مسمومیت با گاز مونواکسید کربن چه علائمی دارد؟
مسمومیت با گاز مونواکسید کربن یکی از اتفاقاتی است که در فصول سرد سال بیشتر رخ می‌دهد و گاز مونواکسید کربن به قاتل خاموش معروف است.
گاز مونواکسید کربن، گازی بدون رنگ، بدون بو و بدون مزه است که در اثر سوخت ناقص چوب، زغال و مواد حاوی هیدروکربن تولید می‌شود، با توجه به اینکه میل ترکیبی این گاز با هموگلوبین خون بسیار بیشتر از اکسیژن است، حتی در صورت وجود میزان کافی اکسیژن در بدن، مسمومیت با منواکسید کربن می‌تواند منجر به کاهش سطح اکسیژن بدن و اختلال در عملکرد ارگان‌های بدن شود.
علائم مسمومیت با گاز مونواکسید کربن به صورت تدریجی در فرد ایجاد می‌شود و شاهد سردرد، تهوع، استفراغ، گیجی، منگی و خواب‌آلودگی در مرحله نخست است و در موارد شدید می‌تواند منجر به تشنج، کما و ایست قلبی شود.
کودکان به دنبال مسمومیت با گاز مونواکسید کربن بیشتر علائم گوارشی مانند دردهای شکمی، تهوع و استفراغ بروز می‌کند، به منظور پیشگیری از رخداد مسمومیت با گاز مونواکسید کربن، افراد باید از استفاده از بخاری‌های گازی، نفتی و بدون دودکش پرهیز کنند
پیشگیری
برای پیشگیری از مسمومیت با گاز مونواکسید کربن چه کنیم؟
تا حد امکان توصیه می‌شود در منزل افراد از حسگرهای تشخیص گاز مونواکسید کربن استفاده کنند، نصب و استفاده وسایل گرمایشی استاندارد و حصول اطمینان از عملکرد صحیح وسایل گرمایشی پیش از استفاده، از جمله دیگر نکات ایمنی است که باید مد نظر افراد قرار گیرد.
افراد باید توجه داشته باشند که در محیط‌های بسته از سوزاندن چوب و زغال خودداری کنند، و در صورت مواجهه با انتشار گاز مونواکسید کربن در فضا و مسمومیت، افراد باید با رعایت کامل ایمنی، اقدام به خارج‌سازی مسمومان از صحنه حادثه کنند و آنها را به فضایی باز و ایمن ببرند و ضمن حفظ خونسردی، با ۱۱۵ تماس بگیرند و تا رسیدن آمبولانس، افراد باید به توصیه‌ها و مشاوره‌های کارشناسان ۱۱۵ عمل کنند.
افراد به منظور پیشگیری از مسمومیت با گاز مونواکسید کربن باید از قرار دادن دودکش در ظرف آب خودداری کنند و توجه به داغ بودن دودکش، بهترین نشانه از کارکرد مناسب آن است و در صورتی که لوله دودکش بخاری سرد باشد، نشان از بسته بودن مسیر و خارج نشدن گازهای سمی دارد.
بهتر است افراد در انتهای لوله بخاری کلاهک H نصب کنند ، چراکه این کلاهک خطر بسته شدن کمتری دارد، تمام روزنه‌های جریان هوا در منزل نباید مسدود باشد و افراد باید از نصب آب‌گرم‌کن در حمام و روشن کردن شعله‌های گاز برای گرم نگه داشتن محیط، خودداری کنند و استفاده از زغال و پیک‌نیک در فضای بسته مانند خودرو یا چادرهای مسافرتی ممنوع است.
مسمومیت با گاز منواکسید کربن (CO) می‌تواند خطرات جدی و حتی مرگبار باشد و با توجه به اینکه این گاز ، می‌تواند موجب اختلالات شدیدی در سیستم تنفسی و قلبی شود ، در صورت بروز مسمومیت، مهم است که افراد با داشتن آگاهی کافی، جان خود و دیگر افراد را از این قاتل خاموش در امان نگه دارند.
در صورت بروز مسمومیت با گاز مونواکسید کربن، در نخستین گام افراد باید از محیط آلوده خارج شوند و به فضای باز بروند، اگر فردی دچار مسمومیت شده است، به خدمات اورژانسی نیاز دارد و پس از انتقال فرد به فضای باز، افراد باید با حفظ آرامش خود با ۱۱۵ تماس بگیرند تا مشاوره‌های درمانی به آنها ارائه و در صورت نیاز، کارشناسان اورژانس به محل اعزام شوند.
